8 Μαΐου 1821: Η μάχη στο Χάνι της Γραβιάς. Η ανέλπιστη νίκη του Οδυσσέα Ανδρούτσου

 

ο Οδυσσέας Ανδρούτσος (1788/90-1825)

του Χρόνη Βάρσου

Φιλολόγου-Ιστορικού Ερευνητή

Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος (1788/90-1825) γιός του φημισμένου κλεφταρματολού Ανδρέα Βερούση ή Ανδρούτσου από τις Λιβανάτες, είχε γεννηθεί στην Ιθάκη το 1790. Τον βάφτισε στο νησί ο συμπολεμιστής του πατέρα του, ο ονομαστός Λάμπρος Κατσώνης από τη Λειβαδιά, αξιωματικός του ρωσικού στρατού που έδρασε την περίοδο του ρωσο-τουρκικού πολέμου 1787-1792 στο Αιγαίο αναπτύσσοντας εντυπωσιακή ναυτική δράση εναντίον του οθωμανικού στόλου.

Όταν ξέσπασε η εξέγερση του Αλή πασά των Ιωαννίνων ενάντια στην Πύλη (Ιούλιος 1820), ο Οδυσσέας, ως οπλαρχηγός της Λιβαδειάς, ήδη μυημένος στη Φιλική Εταιρεία από το 1818, έφυγε για τα Γιάννενα για να τον υποστηρίξει στη σύγκρουσή του με τον σουλτανικό στρατό που στάλθηκε εναντίον του, αφήνοντας στη θέση του το πρωτοπαλίκαρό του, Αθανάσιο Διάκο.

Με την πολιορκία του Αλή πασά να γίνεται όλο και πιο στενή προς τα τέλη του χειμώνα του 1820, πολλοί Έλληνες οπλαρχηγοί μυημένοι στη Φιλική Εταιρεία, ανάμεσά τους ο Ανδρούτσος, ο Πανουργιάς κι ο Καραϊσκάκης, σύμφωνα με τις οδηγίες της, προσπαθούσαν – όπως και οι Σουλιώτες ήδη από τον Δεκέμβριο - να παρατείνουν όσο μπορούσαν τη σύγκρουση με την Πύλη, προς όφελος της Επανάστασης, που επρόκειτο σε λίγο να ξεσπάσει.

Η Επανάσταση του 1821 και η προσπάθεια αποδόμησής της

Ο φιλόλογος-ιστορικός ερευνητής Χρόνης Βάρσος μιλάει για την Επανάσταση του 1821 και την προσπάθεια αποδόμησής της, στη Βεργίνα Τηλεόραση και την εκπομπή "Αποκαλυπτικά και Επίκαιρα" με το δημοσιογράφο Ανδρέα Σταματόπουλο (26.03.2021).

Τα σημεία σταθμός στην Επανάσταση του 1821

Ο φιλόλογος-ιστορικός ερευνητής των χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, Χρόνης Βάρσος, καλεσμένος του δημοσιογράφου Γιώργου Σαχίνη στο Ράδιο 98.4 του ΚΡΗΤΗ TV στις 24 Μαρτίου 2021, αναφέρθηκε στα σημεία καμπή, προ-επαναστατικά- επαναστατικά και στα πρώτα βήματα συγκρότησης του Ελληνικού κράτους το 1830, καταδεικνύοντας ότι η Ναυμαχία στο Ναυαρίνο είναι μια ιστορική στιγμή, που όμως σε καμία περίπτωση δεν είναι αυτή που καθορίζει υπέρτερα από τους αγώνες επί 7 χρόνια με θυσίες και απώλειες, την Ελληνική Επανάσταση, αλλά απλά την αναβιβάζει σε νέα διπλωματική και γεωπολιτική πραγματικότητα , στην Ανατολική Μεσόγειο . Ο ιστορικός ερευνητής, αναφέρεται ακόμη στο κοινωνικό, πολιτικό, ιστορικό και γεωπολιτικό πλαίσιο της κρίσιμης περιόδου για την Επανάσταση του 1821 , αλλά και κορυφαίες στιγμές του αγώνα για ελευθερία και χειραφέτηση με την συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους ως πολιτική οντότητα.

Η κρίση στην Οθωμανική ηγεσία κατά την έναρξη της Επανάστασης

 

1808-1839

 

του Χρόνη Βάρσου

Φιλολόγου-Ιστορικού Ερευνητή

«Τρώει τις σφαίρες σαν χαλάζι από τον τσολιά,
κι όλο στρατηγούς αλλάζει για να βρει δουλειά»

Οι στίχοι από το διάσημο τραγούδι της Σοφίας Βέμπο «Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του», που διακωμωδούσε τις ήττες των Ιταλών στρατηγών από τον ελληνικό στρατό στο Έπος του 1940 στην Πίνδο και τα βορειοηπειρωτικά βουνά, θα μας θυμίζουν για πάντα την ντροπιαστική ήττα που υπέστη η υπερφίαλη ανώτατη ιταλική στρατιωτική ηγεσία και την κρίση στην οποία περιήλθε με τις συνεχείς αλλαγές διοικητών στο μέτωπο. Κάτι παρόμοιο, σε απείρως μεγαλύτερη κλίμακα, συνέβη και στα χρόνια της Επανάστασης, όταν ο σουλτάνος Μαχμούτ Β’ (1808-1839) ματαίως προσπαθούσε να την καταστείλει και να υποτάξει τους «απείθαρχους ραγιάδες» αντικαθιστώντας τον ένα μετά τον άλλο διοικητή στα ανώτατα κλιμάκια της ηγεσίας.

Το γεωπολιτικό τοπίο πριν την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης

ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περνά τον Προύθο ποταμό

του Χρόνη Βάρσου

Φιλολόγου-Ιστορικού Ερευνητή

 Μέσα σε συνθήκες ραγδαίας πνευματικής, οικονομικής και δημογραφικής ανάπτυξης του σκλαβωμένου γένους όλη την εκατονταετία 1715-1821, παράλληλα με την απόκτηση πλούσιας επαναστατικής και πολεμικής εμπειρίας (λόγω των δεκάδων κινημάτων και εξεγέρσεων, ιδίως την περίοδο 1770-1821), αυτοπεποίθησης αλλά και το διάχυτο αίσθημα απογοήτευσης και απόλυτης διάψευσης των ελπίδων για βοήθεια από ξένες δυνάμεις, δημιουργήθηκε η Φιλική Εταιρεία στην Οδησσό της Ρωσίας στις 14 Σεπτεμβρίου 1814, που ανέλαβε να συντονίσει όλο τον υπόδουλο ελληνισμό με στόχο την απελευθέρωση του γένους. Η ανάπτυξη της Φιλικής ενώ παρέμενε στάσιμη μέχρι το 1817, εξελίχθηκε ταχύτατα μετά την εγκατάστασή της στην Κωνσταντινούπολη το 1818. Το μεγάλο μυστικό δεν μπορούσε πλέον να κρυφτεί και έπρεπε να παρθούν αποφάσεις για τον τόπο και το χρόνο έναρξης της επανάστασης.